«Πρέπει να ενισχυθεί η κοινωνική διάσταση της Ε.Ε.» τόνισε ο πρόεδρος του «Mouvement europeein – France» και πρώην διευθυντής του «Jacques Delors, Institute : Notre Europe», Υβ Μπερτοτσίνι, υπογραμμίζοντας ότι η επικείμενη έξοδος από το πρόγραμμα προσαρμογής και η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές το καλοκαίρι, είναι ένα θετικό νέο για τη χώρα, αλλά και για την «κοινωνική εικόνα της Ευρώπης».
Ο κ. Μπερτοτσίνι, σε ομιλία του με θέμα «Ο ευρωπαϊκός πυλώνας για τα κοινωνικά δικαιώματα και η πολιτική για τη νεολαία στην Ε.Ε» παρομοίασε την Ε.Ε. με ένα οικοδόμημα στηριγμένο σε κολώνες, εκ των οποίων ο «κοινωνικός της πυλώνας είναι ο πιο αδύναμος».
«Αν μιλάμε για τον πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων είναι, επειδή είναι αδύναμος αυτός ο πυλώνας» είπε ο κ. Bertocini και εξήγησε:
«Η Ε.Ε. οικοδομήθηκε πάνω στον οικονομικό πυλώνα, προστέθηκαν με τη συνθήκη του Μάαστριχτ άλλοι δύο, ο ένας της διπλωματίας-ασφάλειας και ο άλλος της αστυνόμευσης- δικαιοσύνης, ενώ ο πυλώνας των κοινωνικών δικαιωμάτων χτίστηκε σταδιακά από τη Συνθήκη της Ρώμης, από το 1957 μέχρι σήμερα». Ο πυλώνας ευρωπαϊκών κοινωνικών δικαιωμάτων «είναι ένα σύνολο από νομοθεσία, συστάσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα, που γίνεται προσπάθεια να συνοψιστούν για να ενισχύσουν τα κοινωνικά δικαιώματα» – αλλά οι βαθιές αλλαγές που υπήρξαν το τελευταίο διάστημα, λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη, άλλαξαν σημαντικά το τοπίο, με αρνητικές συνέπειες, στον τομέα των κοινωνικών δικαιωμάτων, ανέφερε ο ομιλητής.
«Εκεί που οι κοινωνικές υποθέσεις παρέμεναν εθνική αρμοδιότητα – λόγω της οικονομικής κρίσης και της παρέμβασης των δανειστών – περάσαμε από την «επικουρικότητα» (αντιμετώπιση και χειρισμός κατά προτεραιότητα σε εθνικό επίπεδο) στην «αιρεσιμότητα» (όροι, η εκπλήρωση των οποίων φέρνει χρηματοδοτήσεις, αλλά και παρέμβαση στα κοινωνικά δικαιώματα που ως τότε ήταν εθνική υπόθεση)» είπε ο κ. Μπερτοτσίνι και πρόσθεσε:
«Τα καλά νέα είναι ότι αυτή η περίοδος προγραμματικής προσαρμογής (conditionality period) πάει προς το τέλος της. Τελειώνει. Η Ελλάδα θα επιστρέψει στις αγορές το καλοκαίρι, κάτι που ελπίζω για τη χώρα. Αυτό θα είναι καλό για την Ελλάδα και θα είναι καλό και για την Ευρώπη, γιατί αυτό δεν ήταν κανονικό. Ίσως να ήταν απαραίτητο, αλλά δεν ήταν κανονικό για την κοινωνική εικόνα της Ευρώπης».
«Πολιτικά, επιστρέφουμε στην κανονικότητα, αλλά χρειάζεται να ενισχύσουμε την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης και για έναν άλλο λόγο, πιο λειτουργικό: Εξ αιτίας των αρνητικών επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, που έπληξαν βαθιά τα κοινωνικά δικαιώματα, όχι μόνο στις χώρες που πέρασε η τρόικα, στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, στην Ιρλανδία, αλλά ακόμη και την Ισπανία που δεν υπήρξε τρόικα και σε άλλες χώρες. Για αυτό, το λόγο, πρέπει πραγματικά να ενισχυθεί η κοινωνική διάσταση της Ευρώπης» ανέφερε.
Ο κ. Μπερτοτσίνι σημείωσε ότι «αυτό που συνέβη στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία δεν είναι μόνο λάθος της Ευρώπης», γιατί «λάθη» έγιναν και στις χώρες αυτές, «όχι τα ίδια, αλλά έγιναν». Πρόσθεσε ωστόσο, ότι με όλα όσα συνέβησαν εξ αιτίας των χειρισμών αντιμετώπισης της κρίσης, τα προγράμματα λιτότητας κτλ., η Ευρώπη έγινε λιγότερο «δημοφιλής» και χρειάζεται – ιδιαίτερα τώρα που τελειώνει αυτή η περίοδος – να αποκτήσει «περισσότερη λαϊκή υποστήριξη» και να ενισχύσει τη «δημοφιλία της».
«Πρέπει να ενισχύσουμε την κοινωνική διάσταση, για οικονομικούς, κοινωνικούς, αλλά σαφώς και για πολιτικούς λόγους» είπε ο ομιλητής.
Τις πολιτικές που έχει αναπτύξει η Ε.Ε. για τη νεολαία, σε συνδυασμό με την απασχόληση, την κατάρτιση, εκπαίδευση, κ.ά., καθώς και τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί, και την προοπτική τους, ανέπτυξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Γιάννης Σκιαδάς. Ο κ. Σκιαδάς σημείωσε ότι υπάρχει μια «αμφισημία» στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-27 σε αυτό τον τομέα, καθώς δεν αποσαφηνίζεται επαρκώς, εάν οι δράσεις θα γίνονται από τις Περιφέρειες, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, ή σε κεντρικό επίπεδο.
«Η αλήθεια είναι ότι όσο λιγότερο συγκεκριμένες είναι αυτές οι πολιτικές, που είναι «soft» πολιτικές, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό αποτυχίας τους» ανέφερε ο κ. Σκιαδάς. Πρόσθεσε δε, ότι για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο υπάρχει μια δέσμευση για 8,8 δια. ευρώ, ενώ για την επόμενη περίοδο δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. «Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι το περίφημο εθελοντικό στοιχείο, δηλαδή, η πρωτοβουλία της Κομισιόν τα τελευταία δύο χρόνια, για κινητοποίηση των νέων σε εθελοντική βάση, ώστε να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή τους συνείδηση» υπογράμμισε.
Την μέχρι τώρα εμπειρία εφαρμογής του προγράμματος «Εγγύηση για τη Νεολαία» και για το πώς αξιοποιήθηκε από τα κράτη μέλη, κατέθεσε η λέκτορας, ερευνήτρια του “Κέντρου Αριστείας Ζαν Μονέ”, Σοφία Μπουτσιούκη.
Στην προσδιορισμό των ΝΕΕΤς (Young Persons”Not in education, employment, or training”) και στις πολιτικές αντιμετώπισης και άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού τους, αναφέρθηκε η καθηγήτρια του πανεπιστημίου του Μπαθ, Σου Μακ Γκουάιρ, η οποία υπογράμμισε τις βαθιές επιπτώσεις στους νέους και στις κοινωνίες, από τη μη αντιμετώπιση φαινομένων νεανικής ανεργίας και την έλλειψη επιμόρφωσης και κατάρτισης.
Η ομιλία του κ. Μπερτοτσίνι πραγματοποιήθηκε σε συνέδριο που διοργάνωσε το «Κέντρο Αριστείας, Ζαν Μονέ» που εδρεύει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σε συνεργασία με το Ίδρυμα «Χάινριχ Μπελ» στην Ελλάδα.
