Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Ζαρίφ φθάνει σήμερα στη Μόσχα, δεύτερο σταθμό της περιοδείας που τον έφερε χθες στο Πεκίνο για την αναζήτηση τρόπων για την διάσωση της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Θα καταλήξει στις Βρυξέλλες, όπου θα συναντηθεί με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι και τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας. Ετσι θα έχει ολοκληρώσει τις επαφές του και με τις πέντε παγκόσμιες δυνάμεις που υπέγραψαν την συμφωνία της Βιένης, πλην των Ηνωμένων Πολιτειών που μόλις αποσύρθηκαν, σε μία κίνηση που απειλεί να τορπιλίσει την πυρηνική συμφωνία.
Ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών εξήγησε σήμερα ότι κατά την περιοδεία του αυτή θέλει να εξασφαλίσει «εγγυήσεις» από όλες τις πλευρές ότι τα συμφέροντα της Τεχεράνης θα διαφυλαχθούν μετά την έξοδο των ΗΠΑ.
«Ο τελικός στόχος όλων αυτών των συνομιλιών είναι η εξασφάλιση εγγυήσεων ότι τα συμφέροντα του ιρανικού λαού θα διασφαλισθούν όπως προβλέπει η συμφωνία», είπε ο Μοχάμεντ Ζαρίφ στην Μόσχας, ενώ ο ρώσος ομόλογός του Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε από την πλευρά του ότι Ρώσοι και Ευρωπαίου οφείλουν «να υπερασπισθούν από κοινού» τα συμφέροντά τους.
Επειτα από την συνάντησή του χθες με τον κινέζο υπουργό Εξωτερικών, ο Μοχάμαντ Ζαρίφ εμφανίσθηκε αισιόδοξος ως προς τις πιθανότητες διάσωσης της ιστορικής συμφωνίας που προβλέπει την δέσμευση της Ισλαμικής Δημοκρατίας ότι δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα και την θέσπιση ενός μηχανισμού αυστηρής επιτήρησης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος έναντι της σταδιακής άρσης των διεθνών κυρώσεων κατά της Τεχεράνης.
Στην Μόσχα, θα διασφαλίσει την υποστήριξη του ρώσου συμμάχου του, την ώρα που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προσπαθεί να τοποθετήσει την Ρωσία στο κέντρο του παιγνίου μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ πολλαπλασιάζοντας τις τηλεφωνικές συνομιλίες με την καγκελάριο Αγγελα Μέρκελ και τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Η διατήρηση της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν έχει γίνει κοινός στόχος της Μόσχας και των Ευρωπαίων, γεγονός σπάνιο, δεδομένων των εντάσεων των τελευταίων ετών, που τροφοδοτούνται από την εξέλιξη της ουκρανικής και της συριακής κρίσης και τελευταία ενισχύθηκαν ακόμη περισσότερο από την υπόθεση της δηλητηρίασης του πρώην ρώσου διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ στην Αγγλία.
«Η συνεργασία ανάμεσα στους Ευρωπαίους και την Ρωσία, η οποία εθεωρείτο αδύνατη μετά την υπόθεση Σκριπάλ, τις αμοιβαίες απελάσεις διπλωματών και την μείωση των διπλωματικών επαφών, παίρνει μία νέα προοπτική», σύμφωνα με τον Αντρέι Μπλακλίτσκι, αναλυτή του ρωσικού κέντρου αναλύσεων PIR.
Η Αγγελα Μέρκελ αναμένεται στις 18 Μαΐου στο Σότσι για μία συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν θα συναντηθεί μαζί του στην Αγία Πετρούπολη στο τέλος του μήνα.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα συναντηθεί επίσης στο Σότσι με τον Γουκία Αμάνο, τον επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, η οποία είναι υπεύθυνη για την διαδικασία επαλήθευσης της τήρησης της συμφωνίας από το Ιράν.
Η Ρωσία έχει επιβληθεί τα τελευταία χρόνια ως κεντρικός παράγοντας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ενισχυμένη από την στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, η οποία ξεκίνησε το 2015, προς υποστήριξιν του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ. Η Μόσχα έχει φροντίσει να αναπτύξει τις σχέσεις με χώρες με διαφορετικά, ακόμη και αντικρουόμενα, συμφέροντα, από το Ιράν μέχρι την Τουρκία και το Ισραήλ.
Για δεκαετίες ανταγωνιστές, η Ρωσία και το Ιράν βελτίωσαν τις σχέσεις του μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Την στιγμή που η Τεχεράνη βρισκόταν απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, η Μόσχα δέχθηκε να αναλάβει, στα μέσα της δεκαετίας του ΄90, την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού του Μπουσέρ, στο νότιο Ιράν, όταν το σχέδιο εγκαταλείφθηκε από την Γερμανία.
Κατά την γνώμη των αναλυτών, η Ρωσία μπορεί να επωφεληθεί από την αμερικανική αποχώρηση, στον βαθμό που είναι λιγότερο εκτεθειμένη από την Ευρώπη στις συνέπειες της επαναφοράς των κυρώσεων κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Οι Ιρανοί ελπίζουν πλέον ότι θα είναι σε θέση να θέσουν ένα σαφές μελλοντικό πλαίσιο για την συμφωνία», σύμφωνα με τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος ωστόσο προειδοποίησε ότι το Ιράν είναι «έτοιμο για όλες τις εναλλακτικές», εάν δεν διασφαλισθούν τα συμφέροντά του.
Αλλωστε την Παρασκευή προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη κάνει προετοιμασίες για να επαναλάβει την διαδικασία του εμπλουτισμού του ουρανίου εάν η Ευρώπη δεν δώσει ισχυρές εγγυήσεις διατήρησης των εμπορικών σχέσεων με το Ιράν.