Του Στέφανου Καβαλλιεράκη
Μετά από έντονο παρασκήνιο, τις πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Μαΐου 1945 μια γερμανική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον στρατηγό Άλφρεντ Γιόντλ υπέγραψε στη Ρέμς (πόλη της Βόρειας Γαλλίας στην περιοχή της Καμπανίας-Αρδεννών) την πρώτη πρώτη πράξη συνθηκολόγησης της Γερμανίας με τους Δυτικούς Συμμάχους.
Αυτή η κίνηση προκάλεσε την οργή του Στάλιν που θα επιμείνει προσωπικά για μια επίσημη τελετή συνθηκολόγησης ενώπιον των σοβιετικών στο Βερολίνο την επομένη στις 8 Μαΐου.
Έτσι στις 8 Μαΐου σύμφωνα με τη τοπική ώρα αλλά στις 9 Μαΐου ώρα Μόσχας), στην αίθουσα της στρατιωτικής σχολής μηχανικού, στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου, υπογράφεται η άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας. Την ανώτατη γερμανική στρατιωτική διοίκηση εκπροσώπησαν ο στρατάρχης Κάιτελ, ο ναύαρχος Φρίντερμπουργκ και ο στρατηγός της αεροπορίας Στουμπφ. Έτσι ικανοποιήθηκε και το αίτημα των Σοβιετικών να υπογράψουν τη συνθηκολόγηση εκπρόσωποι και των τριών όπλων εκ μέρους της Γερμανίας.
Την αντιπροσωπεία των Συμμάχων απετέλεσαν: από μέρους της ΕΣΣΔ ο στρατάρχης Γ. Κ. Ζούκωφ, από μέρους της Αγγλίας ο στρατάρχης της αεροπορίας Α. Τέντερ, από μέρους των ΗΠΑ ο στρατηγός Κ. Σπάατς και από τη Γαλλία ο στρατηγός Ντε Λατρ ντε Τασινύ. .
Πέντε χρόνια μετά, στις 9 Μαΐου 1950 ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν έδωσε στη δημοσιότητα μία δήλωση, με την οποία καλούσε τη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες να ενώσουν την παραγωγή τους στον άνθρακα και τον χάλυβα ως «το πρώτο συγκεκριμένο θεμέλιο μιας ευρωπαϊκής ομοσπονδίας». Η Διακήρυξη Σουμάν, όπως είναι γνωστή, είναι η αρχή της δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα κύρια αποσπάσματα ήταν τρία:
- Η παγκόσμια ειρήνη δεν μπορεί να διατηρηθεί αν δεν αναληφθούν δημιουργικές προσπάθειες ανάλογες των κινδύνων που την απειλούν.”
- “Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί με μιας, ούτε σε ένα συνολικό οικοδόμημα: θα διαμορφωθεί μέσα από συγκεκριμένα επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν πρώτα μια πραγματική αλληλεγγύη.”
- “Η από κοινού διαχείριση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα … θα αλλάξει το πεπρωμένο αυτών των περιοχών που επί μακρόν ασχολούνταν με την κατασκευή όπλων για πολέμους των οποίων υπήρξαν σχεδόν μονίμως τα θύματα.”
Τέλος και αρχή, πόλεμος και ανασυγκρότηση, η συγκρότηση της μεταπολεμικής Ευρώπης σε 2 φωτογραφίες.
*Ο Στέφανος Καβαλλιεράκης είναι Δρ. Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών, του Πανεπιστημίου Στρασβούργου
